Als leden van Atelier Kereamiek Unyk gaan we jaarlijks 1 of 2 keer Rakustoken.
We doen dit bij één van onze leden, die in het buitengebied van Drachten woont. Daar hebben we de ruimte om te bakken. We beschikken zelf over een stookoven en een gasfles. Leden kunnen deze ook huren als ze zelf een rakustook dag willen organiseren.
Raku stoken is een specifiek keramisch bakproces dat zowel vuur als rook gebruikt om unieke patronen en ontwerpen in het aardewerk te maken. Het aardewerkstuk wordt eerst bisque gebakken, dan geglazuurd en daarna ondergaat het het raku stoken proces. Het bakproces vereist een speciale raku oven die wordt gestookt met propaan en bereikt temperaturen tot ongeveer 1000 ° C.
Het wordt vervolgens uit de oven gehaald met behulp van een speciaal ontworpen raku tang. Terwijl het raku werkstuk nog heet is en gloeit, wordt het geplaatst in een metalen ton vol met houtvezel en een beetje gras. De hitte die uit werkstukken komt maakt dat het houtvezel in de ton spontaan gaat branden.
Nadat de werkstukken in de ton zijn geplaatst, wordt een deksel op de ton geplaatst en het werkstuk smeult dan in de ton. Het werkstuk is bestand tegen deze hoge temperaturen en de brand in de ton, omdat het is gemaakt van een speciaal soort klei die bestand is tegen deze thermische schokken.
Als het vuur de zuurstof in de ton verteert, trekt ook de zuurstof uit het aardewerk en het glazuur. Dit proces na de brand heet reductie. Het is in dit stadium dat de unieke uitstraling van het raku aardewerk ontstaat. De resulterende patronen en kleuren zijn onvoorspelbaar, omdat ze zijn gemaakt door het natuurlijke proces van verwijdering van zuurstof.
Het raku aardewerk blijft in de gesloten ton voor ongeveer 15 minuten, daarna wordt het aardewerk gekoeld en geplaatst in een bak water. Dit bevriest de patronen die zijn gemaakt tijdens de reductiefase. De hoeveelheid tijd dat een stuk in het koelwater moet blijven is grotendeels afhankelijk van het stuk en de omvang ervan. Omdat het hele proces er een is van het werken met brandbare stoffen en hoge temperaturen is het belangrijk voor de raku stokers om handschoenen en beschermende kleding te dragen.